สุภาษิต “กาในฝูงหงส์” หมายถึง บุคคลที่ไม่เหมาะสมกับสังคมหรือกลุ่มที่ตนอยู่ พยายามที่จะเข้าสังคมนั้นแต่ก็ไม่ประสบความสำเร็จ โดยทั่วไปแล้ว สำนวนนี้ใช้เปรียบเทียบคนที่มีฐานะต่ำต้อย ด้อยกว่าคนอื่น แต่อยู่ท่ามกลางคนที่มีฐานะสูงส่ง กว่า ซึ่งดูแล้วไม่เข้าพวก ไม่เข้ากลุ่ม แต่อาจคบกัน หรืออยู่ด้วยกัน ไม่ว่าจะเป็นมิตรกันหรือไม่ก็ตาม
ตัวอย่างเช่น
- เด็กบ้านนอกที่เรียนเก่งเข้าเรียนในโรงเรียนนานาชาติ แม้จะพยายามทำตัวให้เข้ากับคนอื่นๆ ในโรงเรียน แต่ก็ยังดูไม่เข้าพวก เหมือนกับเป็น “กาในฝูงหงส์”
- คนจนที่แต่งงานกับคนรวย แม้จะพยายามทำตัวให้ดูดีและเข้ากับสังคมของคนรวย แต่ก็ยังถูกมองว่าเป็น “กาในฝูงหงส์”
- คนที่มีฐานะต่ำต้อยแต่พยายามเข้าสังคมกับคนรวย มักจะถูกดูหมิ่นและดูแคลน เหมือนกับเป็น “กาในฝูงหงส์”
อย่างไรก็ตาม สำนวนนี้ก็สามารถตีความได้หลายแง่มุม บางคนอาจมองว่า สำนวนนี้เป็นการดูถูกเหยียดหยามคนที่มีฐานะต่ำต้อย บางคนอาจมองว่า สำนวนนี้เป็นการสะท้อนให้เห็นถึงความไม่เท่าเทียมกันทางสังคม บางคนอาจมองว่า สำนวนนี้เป็นการเตือนใจให้เรายอมรับและภูมิใจในสิ่งที่เราเป็น
นิทาน กาในฝูงหงส์
กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว มีกาตัวหนึ่งอาศัยอยู่ในป่า มันมีขนสีดำสนิท ต่างจากนกชนิดอื่นในป่าที่มีขนหลากสีสัน กาตัวนี้มักถูกนกชนิดอื่นล้อเลียนว่าดำเหมือนถ่าน มันจึงรู้สึกอิจฉาหงส์ตัวหนึ่งที่มีขนสีขาวผุดผ่องดุจดั่งหิมะบริสุทธิ์
วันหนึ่ง กาตัวนั้นได้บินร่อนไปเห็นฝูงหงส์กำลังว่ายน้ำอยู่ในทะเลสาบ มันจึงบินลงไปร่วมฝูงกับพวกมัน หงส์ตัวอื่นๆ ต่างก็แปลกใจที่เห็นกาตัวดำๆ มาร่วมฝูง แต่พวกมันก็ต้อนรับมันด้วยดี
กาตัวนั้นมีความสุขมากที่ได้อยู่ร่วมกับฝูงหงส์ มันพยายามเลียนแบบหงส์ตัวอื่นๆ ว่ายน้ำ ดำน้ำ และกินอาหาร แต่ไม่เป็นผล ขนของมันยังคงเป็นสีดำสนิทเหมือนเดิม
วันหนึ่ง ฝูงหงส์กำลังบินอพยพไปหาถิ่นอาศัยใหม่ กาตัวนั้นก็บินตามไปด้วย พวกมันบินกันไกลข้ามภูเขา ข้ามแม่น้ำ ข้ามทะเล กาตัวนั้นเหนื่อยล้ามาก แต่มันก็พยายามบินตามฝูงหงส์ต่อไป
ในที่สุด ฝูงหงส์ก็มาถึงถิ่นอาศัยใหม่ พวกมันลงจอดบนเกาะเล็กๆ ในทะเลสาบ กาตัวนั้นก็ลงจอดตามไปด้วย พวกหงส์พากันพักผ่อนบนเกาะ กาตัวนั้นพยายามเข้ารวมกลุ่มกับหงส์ตัวอื่นๆ แต่พวกมันกลับหลบหน้ามัน
กาตัวนั้นรู้สึกเศร้าและโดดเดี่ยว มันรู้ว่าตัวเองไม่สามารถเป็นหงส์ได้ มันจึงตัดสินใจบินกลับป่า
เมื่อกาตัวนั้นกลับมาถึงป่า นกชนิดอื่นๆ ต่างก็แปลกใจที่มันกลับมา มันเล่าให้นกเหล่านั้นฟังว่าพยายามจะเป็นหงส์ แต่ก็ไม่สำเร็จ นกเหล่านั้นต่างก็ปลอบใจกาตัวนั้นว่า มันไม่จำเป็นต้องเป็นหงส์ มันมีความสวยงามในแบบของตัวเอง
กาตัวนั้นจึงเข้าใจว่า มันไม่จำเป็นจะต้องเปลี่ยนแปลงตัวเองเพื่อให้เข้ากับผู้อื่น มันควรภูมิใจในสิ่งที่ตัวเองเป็น
กาตัวนั้นจึงใช้ชีวิตอย่างมีความสุขในป่า มันมีเพื่อนนกมากมายที่รักและยอมรับมันในแบบที่เป็น มันจึงไม่ต้องรู้สึกโดดเดี่ยวอีกต่อไป
คติสอนใจ
“กาในฝูงหงส์” หมายถึง บุคคลที่ไม่เหมาะสมกับสังคมหรือกลุ่มที่ตนอยู่ พยายามที่จะเข้าสังคมนั้นแต่ก็ไม่ประสบความสำเร็จ
นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า แต่ละคนมีความแตกต่างกัน เราควรยอมรับและภูมิใจในสิ่งที่เราเป็น ไม่จำเป็นต้องเปลี่ยนแปลงตัวเองเพื่อให้เข้ากับผู้อื่น
